Energooszczędne domy to przyszłość budownictwa, zwłaszcza od 2024 roku, gdy wejdą w życie nowe normy Unii Europejskiej. W tym artykule dowiesz się, jakie zmiany nas czekają, jakie będą dopuszczalne wartości przenikania ciepła dla poszczególnych elementów budynku i urządzeń oraz jakie rozwiązania warto wybrać, by mieć pewność, że nasz dom będzie energooszczędny. Przeczytasz też o różnicach między domem energooszczędnym a pasywnym i sprawdzisz, czy alternatywne formy budownictwa, jak domy gliniane, spełnią nowe normy.
Jakie normy dla domów w 2024 roku
Od 2024 roku wchodzą w życie nowe normy dotyczące charakterystyki energetycznej budynków. Przy sprzedaży lub wynajmie domu trzeba będzie okazać świadectwo z klasą energetyczną od A do G, podobne jak te znane z etykiet na sprzętach AGD. Obecne szacunki mówią, że w 2024 roku dopuszczalne wartości rocznego zapotrzebowania na energię będą następujące:
- Klasa A: 0 kWh/m2
- Klasa B: do 63 kWh/m2
- Klasa C: do 75 kWh/m2
- Klasa D: do 94 kWh/m2
- Klasa E: do 113 kWh/m2
- Klasa F: do 131 kWh/m2
- Klasa G: do 150 kWh/m2
Dla porównania norma WT 2021, która weszła w życie w 2021 roku, dopuszcza maksymalne zapotrzebowanie na poziomie 70 kWh/m2 rocznie. Widać więc, że nowe normy będą znacznie bardziej rygorystyczne.
Współczynniki przenikania ciepła
Przypomnijmy, że WT 2021 określa maksymalne dopuszczalne współczynniki przenikania ciepła U dla poszczególnych elementów budynku:
Ściany zewnętrzne | 0,20 W/(m2K) |
Dachy, stropodachy, stropy | 0,15 W/(m2K) |
Podłogi | 0,30 W/(m2K) |
Okna fasadowe | 0,9 W/(m2K) |
Okna dachowe | 1,1 W/(m2K) |
Drzwi, bramy garażowe | 1,3 W/(m2K) |
Te normy są na tyle rygorystyczne, że bardzo trudno samemu zaprojektować dom, który by je spełniał. Dlatego coraz większą popularność zyskują gotowe projekty domów, które gwarantują zgodność z WT 2021.
Klasy energetyczne budynków od 2024 roku
Od 2024 roku, przy sprzedaży lub wynajmie domu, będzie trzeba przedstawić świadectwo charakterystyki energetycznej z klasą od A do G, podobnie jak w przypadku sprzętu AGD czy samochodów. Klasa energetyczna budynku będzie określała jego roczne zapotrzebowanie na energię do ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Im niższe zapotrzebowanie, tym lepsza klasa.
Według obecnych założeń klasyfikacja będzie następująca:
- Klasa A: 0 kWh/m2 rocznie
- Klasa B: do 63 kWh/m2 rocznie
- Klasa C: do 75 kWh/m2 rocznie
- Klasa D: do 94 kWh/m2 rocznie
- Klasa E: do 113 kWh/m2 rocznie
- Klasa F: do 131 kWh/m2 rocznie
- Klasa G: do 150 kWh/m2 rocznie
Będzie to miało duże znaczenie przy wycenie domu i negocjacjach cenowych. Im lepsza charakterystyka energetyczna, tym dom będzie atrakcyjniejszy dla kupujących.
Czytaj więcej: Projekty domów z bala nadal robią wrażenie - czy warto?
Czym jest dom pasywny i jakie ma zużycie
Mówiąc o domach energooszczędnych, warto też wyjaśnić pojęcie domu pasywnego. To koncepcja zapoczątkowana w Niemczech w latach 90., zakładająca całkowitą samowystarczalność domu jeśli chodzi o ogrzewanie. Osiąga się to poprzez:
- Zyski słoneczne - duże przeszklenia odpowiednio rozmieszczone
- Pompę ciepła - czerpiącą ciepło z gruntu, wody lub powietrza
- Rekuperację ciepła z wentylacji
Dodatkowo dom pasywny musi być bardzo dobrze zaizolowany termicznie. Według definicji jego roczne zapotrzebowanie na energię do ogrzewania nie może przekraczać 15 kWh/m2. Dla porównania w normie WT 2021 to 70 kWh/m2 rocznie, a w 2024 będzie to poziom domu klasy A, czyli 0 kWh/m2 rocznie.
Ile kosztuje ogrzewanie domu pasywnego
Niskie zapotrzebowanie na energię to oczywiście także niskie rachunki za ogrzewanie. Ile w praktyce może kosztować ogrzanie domu pasywnego?
Jeśli rocznie potrzeba 150 kWh do ogrzania domu pasywnego o powierzchni 100 m2, a gaz kosztuje 25 gr za 1 kWh, to rachunek wyniesie ok. 37,5 zł.
Przy ogrzewaniu olejem opałowym, którego cena to 5,5 zł za 1 litr, roczny koszt dla domu pasywnego o powierzchni 100 m2 wyniósłby 825 zł.
Ogrzewanie prądem z ceną 1 zł za 1 kWh oznaczałoby rachunek rzędu 150 zł rocznie dla takiego domu.
Widać wyraźnie, że dom pasywny to ogromne oszczędności w porównaniu do zwykłego domu jednorodzinnego. Nic więc dziwnego, że takie rozwiązania energooszczędne zyskują coraz większą popularność.
Kiedy zakaz instalacji pieców węglowych
Unijne przepisy wprowadzają też zakaz instalacji pieców i kotłów na paliwa stałe. Aktualnie termin wejścia w życie tego zakazu to rok 2027. Od tego czasu w nowych domach jednorodzinnych nie będzie można montować pieców i kotłów na węgiel, drewno, pellet czy olej opałowy. Dodatkowo od 2028 roku wszystkie nowe domy mają być zeroemisyjne, czyli w praktyce wyposażone wyłącznie w ogrzewanie elektryczne lub pompę ciepła.
Systemy grzewcze od 2028 roku
Jeśli więc budujemy dom z myślą o przyszłości, to musimy wybrać ekologiczne i zeroemisyjne źródła ciepła, takie jak:
- Pompy ciepła
- Panele fotowoltaiczne
- Grzejniki elektryczne
- Promienniki podczerwieni
- Ogrzewanie podłogowe
Są to obecnie najdroższe systemy grzewcze, ale wymuszą je na nas unijne regulacje odnośnie charakterystyki energetycznej budynków.
Jakie rozwiązania dla domu energooszczędnego
Jakie rozwiązania warto więc stosować, aby nasz dom był energooszczędny i tańszy w eksploatacji?
Projekty uwzględniające OZE
Duże znaczenie ma już sam projekt domu. Gotowe projekty domów coraz częściej uwzględniają montaż paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła i energooszczędnych systemów grzewczych. Warto więc wybierać takie rozwiązania od razu przystosowane do wykorzystania OZE.
Izolacja termiczna
Niezmiernie istotna jest wysoka izolacyjność termiczna przegród budynku. Współczynniki przenikania ciepła U dla ścian, okien, drzwi itp. muszą spełniać rygorystyczne wymagania WT 2021 i norm z 2024 roku. Dobrze dobrane materiały budowlane gwarantują niskie straty ciepła.
Eliminacja mostków termicznych
Ważne jest też wyeliminowanie mostków termicznych, czyli miejsc w konstrukcji, gdzie występują zwiększone straty ciepła. Można temu zapobiec już na etapie projektowania i doboru technologii budowy.
Stosując te wytyczne już przy budowie domu, zyskujemy pewność posiadania energooszczędnego domu z niskimi rachunkami za ogrzewanie i przygotowanego na przyszłe normy czy nawet zakazy dotyczące systemów grzewczych.
Podsumowanie
W powyższym artykule omówione zostały nadchodzące zmiany w normach dotyczących charakterystyki energetycznej budynków. Przybliżyłem klasyfikację, jaka będzie obowiązywać od 2024 roku - podział na kategorie od A do G według rocznego zapotrzebowania na energię. Wyjaśniłem też różnice między domem energooszczędnym a pasywnym, przedstawiając definicję i wymagania dla domu pasywnego.
W artykule oszacowałem również koszty ogrzewania takiego domu pasywnego, aby unaocznić, jak duże są to oszczędności w porównaniu ze zwykłym domem jednorodzinnym. Nie zabrakło też informacji o nadchodzącym zakazie instalacji pieców węglowych od 2027 roku oraz wymogu stosowania wyłącznie ekologicznych systemów grzewczych w nowych domach od 2028 roku.
Na koniec przedstawiłem praktyczne porady, jakie rozwiązania zastosować już na etapie budowy domu, aby spełnił on przyszłe rygorystyczne normy i charakteryzował się niskim zapotrzebowaniem na energię. Wymieniłem tutaj dobrze zaprojektowaną izolację termiczną, eliminację mostków termicznych czy montaż systemów wykorzystujących OZE.
Mam nadzieję, że artykuł dostarczył Czytelnikom wielu cennych i praktycznych informacji na temat budownictwa energooszczędnego i przyszłych wymogów w tym zakresie. Z pewnością okażą się one pomocne dla wszystkich planujących budowę domu.